حکمرانی، نیاز اصلی اداره کشور:
امروزه یکی از دغدغههای مدیران در سطوح مختلف جهانی، منطقه ای، ملی و سازمانی حکمرانی مطلوب است. حکمرانی، در ادبیات مدیریت با موضوعاتی نظیر حکمروایی، فرماندهی و کنترل و ... نیز شناخته میشود.
حکمرانی، حکمروایی و فرماندهی و... که از این پس به اختصار "حکمرانی" نامیده میشود، در حقیقت مفهومی است که میتواند متمرکز بر گستره وسیعی، از دولتها گرفته تا سازمانهای رسمی و غیررسمی، و طایفهها و ... باشد و از طریق طیف وسیعی از ابزارها و زیرساخت ها، شامل قوانین، هنجارها یا قدرت پیاده شود.
در حقیقت حکمرانی شامل زنجیره ای از اقدامات شامل شناسایی وضعیت دقیق موجود سیستم و ارائه راهکاری های تصمیم براساس این اطلاعات وضعیتی و ارزیابی نتیجه هر راهکار و انتخاب بهترین تصمیم از بین گزینه های موجود و در نهایت اعمال تصمیم و بازخورد گیری از نتایج حاصل از تصمیم است.
نقش فناوری به ویژه ژئوماتیک (فناوری مکان محور) در تحقق حکمرانی:
الزامات حکمرانی را می توان به سه دسته اصلی شامل ابزارهای حکمرانی، محتوی و داده های حکمرانی و مدل های حکمرانی تقسیم نمود. با پیچیده شدن سیستم ها و روابط بین اجزا، جهت دستیابی به حکمرانی مطلوب، مفاهیم جدیدی در این حوزه نظیر حکمرانی هوشمند که به استفاده از فناوری های نوین اشاره دارد، بوجود آمده است که نقش فناوری را در حوزه حکمرانی الزامی نموده است. منظور از حکمرانی هوشمند ارائه بستری برای مدیریت یکپارچه و به هنگام امور سیستم تحت حکمرانی میباشد.
ژئو تکنولوژی (ژئوماتیک) در کنار نانو و بایو تکنولوژی یکی از ابر تکنولوژی های اصلی جهانی است.
گستره ژئوماتیک بسیار وسیع می باشد و فناوری هایی نظیر سیستم اطلاعات مکانی (GIS)، سنجش از دور (RS)، سامانه های موقعیت یابی ماهوارهای جهانی (GNSS) نظیر GPS، نقشه برداری زمینی و هوایی، جغرافیا، زمین شناسی، ژئودزی، کارتوگرافی، ژئوشیمی، ژئوفیزیک و بخش های گسترده ای از فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT) و سایبری و ... را شامل می گردد.
رصدخانه ژئوماتیک در واقع بخشی از یک مرکز فرماندهی و کنترل مبتنی بر فناوری مکان محور (ژئوماتیک) می باشد که با هدف پنج کارکرد اصلی ذیل مبتنی بر اطلاعات مکان محور در سطح یک اکوسیستم ملی و بین المللی مرتبط با سازمان فعالیت می نماید.
با توجه به اینکه رصدخانه به عنوان یک زیرساخت در حوزه حکمرانی فعالیت می کند لذا محدودیتی در موضوع فعالیت ندارد از این رو می توان براساس نوع داده های مورد استفاده و موضوع داده ها و خدمات سیستم مورد نظر از آن بهره برد.
گزارش اقدامات و دستاوردهای یک ماهه:
پیرو دستور و ماموریت ابلاغی وزیر محترم کشاورزی در تاریخ ۱۴۰۱/۱۱/۱۵ جلسه ای در محل قرارگاه در تاریخ ۱۴۰۱/۱۲/۱۶ با راه اندازی یک نمونه عملایتی مرکز فرماندهی و کنترل، در حضور وزیر محترم، دستاوردها و اقدامات یک ماهه صورت گرفته موسسه جهاد توسعه (قرارگاه تحول، نوآوری و پیشرفت کشاورزی) ارائه گشت.
دستاوردهای یک ماهه:
جمعبندی و معرفی طرح:
وزیر وقت جهاد کشاورزی پس از انجام موفقیتآمیز طرح پایلوت ایجاد و راهاندازی مرکز پیشرو و نوآوری فناوریهای هوشمندسازی و حکمرانی کشاورزی با همکاری بخش خصوصی و موسسه جهاد توسعه وزارت با ماموریت های ذیل را به آن موسسه ابلاغ نمودند.
• طراحی و راهاندازی سامانه رصدخانه کشاورزی ایران
• طراحی و راهاندازی سامانه و نظام تفکیک محصولات کشاورزی و پایش هوشمند سطح زیر کشت اراضی کشور
• طراحی و راهاندازی سامانه نظارت هوشمند حفظ کاربری اراضی کشاورزی
• طراحی و راهاندازی سامانه جامع کاداستر اراضی کشاورزی
• طراحی و راهاندازی بازارگاه محصولات کشاورزی (سامانه بازرسی و نظارت هوشمند مردمی بر بازار محصولات کشاورزی)
• طراحی و راه اندازی سکوی سرمایه گذاری جمعی و خارجی ویژه طرح های خرد و کلان کشاورزی
طرح حاضر پیشنهاد طراحی، پیاده سازی و استقرار مرکز فرماندهی و کنترل (مرفوک) وزارت جهاد کشاورزی کشور تحت مدیریت موسسه جهاد توسعه میباشد.
براساس این طرح، سامانههای موجود رصدخانه کشاورزی در کنار ساختار رصدخانه ژئوماتیک اقدام به فعالیت خواهند نمود و از طریق وب سرویسهای مکان محور و غیر مکان محور استانداردسازی شده، اقدام به تبادل داده و خدمات مربوطه خواهند نمود.در شکل روبرو مدل تعامل و لایه بندی سامانه های وزارت جهاد کشاورزی و زیرساخت رصدخانه ژئوماتیک ارائه شده است.
از آنجایی که مدل معماری جامع رصدخانه، شامل زیرسیستم های گوناگونی است لذا، در این پیشنهاد چندین زیرسیستم کلیدی جهت پیاده سازی خواسته های سازمان با اهداف ذیل پیشنهاد شده است:
• زیرسیستم زیرساخت ابری توسعه سامانه (Cloud-CI/CD)
• زیرسیستم مدیریت داده های اصلی (Master Data Management)
• زیرسیستم مدیریت جریان فرآیندی
• زیرسیستم جمع آوری اطلاعات میدانی
• زیرسیستم مدیریت حسگرهای محیطی
• زیرسیستم نقشه نگاری وضعیت